سرفه می تواند در پاکسازی راه هوایی و ریه ها و جلوگیری از عفونت کمک کننده باشند. با این حال، سرفه ها گاهی طولانی یا مزمن می شوند. سرفه مزمن از لحاظ زمانی به سرفه ای اطلاق می شود که 8 هفته یا بیشتر طول بکشد.
اگرچه سرفه معمولا نشانه مشکل جدی نیست اما می تواند نگران کننده نیز باشد. سرفه های مکرر می تواند باعث خجالت فرد، خستگی فیزیکی و مشکلاتی در خواب، خشونت صدا، کشش عضله که گاه ممکن است باعث شکسته شدن دنده ها شود و نهایتا بی اختیاری ادرار( به خصصوص در خانم های که عضلات کف لگنی ضعیفی دارند) شوند.
مرکز سلامت نسیم در این مقاله، درباره ی علل سرفه مزمن در بالغین ، مطالبی را در اختیار شما عزیزان قرار میدهد.
علت سرفه مزمن در بالغین:
شایع ترین علت سرفه مزمن شامل موارد زیر است:
- ترشح پشت حلق
- آسم
- رفلاکس گوارشی
این سه علت، بیش از 90% علل سرفه مرمن را شامل می شود. علل کمتر شایع شامل عفونت ها، داروها و بیماری های ریوی می باشد.
ترشح پشت حلق: این حالت زمانی رخ می دهد که ترشحات بینی مستقیما به پشت حلق راه پیدا کنند. این ترشحات می توانند گلو را تحریک کرده و روشن کننده سرفه باشند. ترشحات پشت حلق می تواند عللی از جمله آلرژی، سرماخوردگی، التهاب بینی و سینوزیت(التهاب سینوس ها) باشند.
پیشنهاد مطالعه: 6 درمان خانگی سرماخوردگی با طب سنتی
علائم ترشحات پشت حلق:
- آبریزش بینی
- احساس حضور مایع در پشت گلو
- احساس اضطرار برای صاف کردن مکرر گلو
با این همه بعضی از افراد به ترشح پشت حلق خاموش مبتلا می شوند که علامتی به جز سرفه بروز نمی دهند.
آسم: به عنوان دومین علت شایع سرفه مزمن در بالغین و شایع ترین علت در کودکان است. در این حالت علاوه بر سرفه ممکن است فرد تنگی نفس را هم بروز دهد. با این همه حالتی وجود دارد که تنها علامت آسم، سرفه باشد. سرفه ناشی از آسم می تواند فصلی باشد و یا در پی یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی رخ دهد. علائم با سرما، خشکی هوا و عطر بدتر خواهد شد.
رفلاکس اسیدی: رفلاکس معدوی-مروی یا همان رفلاکس اسیدی زمانی رخ می دهد که اسید معده به مری یعنی لوله عضلانی که معده را به گلو متصل می کند، راه پیدا کند. بسیاری از افرادی که از سرفه ناشی از رفلاکس اسیدی شکایت دارند، سوزش سر دل و یا مزه ترشی در دهان را تجربه می کنند .با این همه، بعضی از افراد که رفلاکس معدوی-مروی دارند تنها علامتشان سرفه خواهد بود.
علل کمتر شایع:
عفونت دستگاه تنفسی فوقانی: عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مثل سرماخوردگی می تواند باعث سرفه ای شود که بیش از 8 هفته طول بکشد. علت این سرفه مزمن یا ترشحات پشت حلق است(که در بالا به آن اشاره شد) و یا تحریک پذیری راه های هوایی ناشی از عفونت می باشد.
گاهی اوقات عفونت های باکتریایی سینوس ها یا راه های هوایی می تواند به دنبال عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی باشد. در بیشتر مواردی که عفونت های باکتریایی راه های هوایی، منجر به ایجاد سرفه می شود این سرفه می تواند با خلط همراه باشد. این خلط با توجه به جرم باکتری می تواند از رنگ زرد روشن تا سبز تیره یا قهوه ای باشد. همچنین در بیشتر موارد سرفه ناشی از عفونت باکتریای سینوس ها، بیمار دچار احتقان سینوس ها و ترشحات پشت حلقی خواهد شد که بی رنگ هستند. اگر این خلط رنگی یا ترشح پشت حلق تا 10-14 روز بهتر نشد آنتی بیوتیک ها می توانند کمک کننده باشند.
یکی از عواملی که سرفه و به طور کلی علائم تنفسی و غیرتنفسی را به همراه دارد، ویروس SARS-COVID-2 می باشد. این ویروس عامل بیماری Covid 19 است که در حال حاضر جهان با آن دست و پنجه نرم میکند.
اینکه سرفه و علائم تنفسی ناشی از کووید چقدر بعد از بهبودی رفع می شود به پارامترهای مختلفی بستگی دارد اما در بیشتر مردم این علائم ۳ تا ۱۸ ماه طول می کشد تا ریه به شرایط قبل از ابتلا بازگردد. این پارامترها عبارت اند از:
- شدت ابتلا به Covid-19 : هرچه شدت و وسعت درگیری بیشتر باشد، ممکن است علائم دیرتر رفع شود.
- نوع درمان دریافتی: اگر درمان مناسب دریافت شود، علائم سریع تر بهبود می یابد.
- وضعیت سلامتی فرد قبل از ابتلا به کووید: افراد درگیر نقص سیستم ایمنی بیشتر در معرض عوارض این بیماری هستند.
پیشنهاد مطالعه: علائم و نشانه های سرطان کولون
داروهای ACE-inh: داروهای مهار کننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین مانند کاپتوپریل و آنالاپریل که به طور شایع برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود، در 20% بیماران می تواند ایجاد سرفه مزمن کند. این سرفه می تواند دردناک با صدای ناخوشایند و یا سرفه خشک باشد. تغییر دارو علائم را در عرض یک تا دو هفته بهبود می بخشد.
برونشیت مزمن: برونشیت مزمن به شرایطی اطلاق می شود که راه های هوایی تحریک شده و باعث سرفه می شود که در برخی موارد خلط-دار است. بیشتر افراد دارای برونشیت مزمن کسانی هستند که سابقه ی مصرف دخانیات دارند یا در حال حاضر دخانیات استعمال می کنند.
سرطان ریه: علت دیگری که می تواند سرفه مزمن دهد سرطان ریه است. موارد خیلی کمی وجود دارد که سرفه مزمن با سرطان همراهی داشته باشد. مخصوصا در مواقع زیر سرفه مزمن می تواند نشانه ی سرطان باشد:
- وقتی که شما مصرف کننده دخانیات باشید و سرفه شما ناگهان تغییر کند
- یا همراه ذرات سرفه، خون هم مشاهده شود
- یا بعد از ترک مصرف دخانیات، سرفه بیش از یک ماه به طول بیانجامد.
برونشیت ائوزینوفیلیک: به نوع خاصی از التهاب راه های هوایی اطلاق می شود که می تواند سرفه مزمن ایجاد کند. تشخیص زمانی مسجل می شود که تست های تنفسی شواهدی از آسم را نشان ندهد اما خلط با نمونه گیری از ترشحات راه های هوایی حاوی سلول های موسوم به ائوزینوفیل باشند. البته که شیوع برونشیت ائوزینوفیلی کمتر از آسم است.
برونشکتازی: گاهی، یک یا چند عفونت تنفسی شدید و عودکننده می تواند باعث آسیب به دیواره ی راه های هوایی شود که نهایتا عواقب زیر را به دنبال خواهد داشت:
- گشاد شدن راه های هوایی
- کاهش توانایی مژک های راه تنفسی برای پاکسازی ترشحات
- عفونت مزمن راه های هوایی
معمولا افرادی که از برونشکتازی رنج می برند سرفه مزمن با خلط بی رنگ که گاه ممکن است با خون همراه باشد بروز می دهند. تشخیص قطعی این حالت با انجام سی تی اسکن است.
مجموعه سلامت نسیم با پزشکان مجرب و ارائه تست های تنفسی تخصصی می تواند کمک رسان شما عزیزان باشد.
منبع:
https://www.uptodate.com/contents/chronic-cough-in-adults-beyond-the-basics#H1