کم شنوایی یکی از معضلاتی است که افراد در زندگی ممکن است با آن مواجه شوند و یا از زمان تولد به آن دچار شده باشند (کم شنوایی ارثی). اما کمک سمعک به افراد کم شنوا در چه زمینههایی است؟ فرقی نمیکند کم شنوایی خفیف باشد یا شدید، در هر صورتی زندگی شخص را مختل کرده و برقراری ارتباط با دیگران را تحت تأثیر قرار میدهد.
این معضل که ممکن است از نوع کم شنوایی عصبی بوده و یا انتقالی باشد به گونهای است که در بیشتر موارد تنها با سمعک میتوان آن را کنترل کرد.
انواع سمعک بر اساس انواع افت شنوایی گوش طراحی میشوند که کیفیت شنوایی را افزایش داده و به کم شنوایان کمک میکنند روتین زندگی بهتری داشته باشند. در ادامه قرار است به شما انواع کم شنوایی، علل ناشنوایی و علائم کم شنوایی را معرفی کنیم و بگوییم که سمعک چیست و کمک سمعک به افراد کم شنوا چگونه صورت میگیرد. همچنین در این مقاله میتوانید نکاتی در رابطه با کم شنوایی یک طرفه گوش و کم شنوایی در کودکان را مطالعه کنید و در آخر با نکاتی درباره بهترین نوع سمعک آشنا شوید.
سمعک چیست؟
سمعک وسیلهای است که به افرادی که مشکلات شنوایی دارند کمک میکند که بهتر بشنوند. استفاده از این وسیله معمولا به افرادی توصیه میشود که توانایی شنوایی بسیار پایینی دارند و امکان تقویت ساختاری سلولهای شنوایی در گوش میانی و دورنی این افراد امکان پذیر نباشد.
انواع سمعک گوش و انواع کم شنوایی
به طور کلی سه دسته کم شنوایی وجود دارد که عبارتاند از کم شنوایی حسی عصبی، کم شنوایی انتقالی و کم شنوایی آمیخته یا مختلط. در کم شنوایی نوع حسی عصبی، عصب شنوایی دچار اشکالاتی میشود. در کم شنواییهای انتقالی صدا به خوبی به گوش داخلی افراد نمیرسد که علت کم شنوایی در آنها وجود مانع یا آسیبی در مسیر انتقال صدا است. در کمشنوایی مختلط هم عصب شنوایی درگیر بوده و هم مسیر انتقالی صدا معضل است. در ادامه انواع کم شنوایی را با توجه به کمک سمعک به افراد کم شنوا بررسی میکنیم.
کم شنوایی خفیف
افت شنوایی عدهای از افراد کم شنوا، ملایم است. یعنی تنها صداهای کم و ضعیف را نمیشنوند و خیلی سخت میتوانند در محیطهای شلوغ کلمات را تشخیص بدهند. سمعکهایی که مخصوص این افراد است مشکلات کم شنوایی آنها را به خوبی رفع میکند و کمک میکند کلمات را تشخیص داده و صداهای محیط را طبیعی بشنوند.
کم شنوایی متوسط
افت شنوایی در بعضی افراد، متوسط بوده و میتواند کم شنوایی عصبی حسی یا انتقالی باشد. افراد که کم شنوایی متوسط انتقالی دارند طور معمول در توانایی شنیدن صدای گفتارهای عادی اطراف مشکل دارند و در هنگام تماشای تلویزیون نیاز دارند با ولوم بالاتری صدای آن را گوش بدهند که ممکن است برای دیگران آزار دهنده باشد. کمک سمعک به افراد کم شنوا به این صورت است که هم بتوانند به طور طبیعی صداها را بشنوند و روابطشان بهبود پیدا کند و هم دچار معضلات شنیدن صدای تلویزیون نمیشوند.
افرادی که دارای علائم کم شنوایی عصبی حسی هستند نیز در شنیدن صدای محیط، درک کلمات و ارتباط برقرار کردن دچار مشکلاتی میشوند. همچنین گوش دادن به تلویزیون و رادیو و درک آن، سخت میشود. علت کم شنوایی حسی عصبی این است که عصب شنوایی دچار آسیب شده که سمعکهای مناسب این مشکل، وضعیت و عملکرد عصب شنوایی را ارتقا میدهد.
کم شنوایی شدید
عدهای از افراد کم شنوا دچار کم شنوایی شدید هستند و بدون سمعک، توانایی شنیدن هیچ صدایی به غیر از صداهای خیلی بلند را ندارند. کمک سمعک به افراد کم شنوا نوع شدید به گونهای است که هم بتوانند صداها را بهتر بشنوند و متوجه صدای تلویزیون و تلفن و صداهای هشداری مانند بوق و… شوند، هم منجر به حفظ زبان و گفتار آنها میشود و به دنبال آن اعتماد به نفس این افراد بهبود پیدا میکند.
کم شنوایی عمیق
افراد دارای کم شنوایی عمیق نسبت به افراد دارای کم شنوایی شدید، توانایی و درک کمتری در شنیدن صداها دارند. یکی از مزیتهای سمعک در کم شنوایی عمیق این است که کمک میکند افراد بتوانند صداهای آلارم و هشدار را بشنوند و بتوانند از خطرات ناشی از کم شنوایی در امان بمانند. سمعک میتواند کم شنوایی عمیق را تا حداقل ۶۰ درصد بهبود دهد و به این عده از کم شنوایان کمک کند تا حد مطلوبی با روند زندگی عادی خود برگردند. در واقع سمعک باقیمانده شنوایی را حفظ و تقویت میکند.
علت کم شنوایی
با بررسی علل کم شنوایی میتوانید بهتر متوجه شوید کمک سمعک به افراد کم شنوا چه میزان در زندگی آنها تأثیرگذار است. رایجترین علتهای کم شنوایی عبارتاند از:
- پیر گوشی (حسی عصبی)
- قرارگیری طولانی مدت در برابر محرکهای صدایی بلند (حسی عصبی)
- آسیب پرده گوش (کم شنوایی انتقالی)
- عفونت در گوش خارجی (انتقالی)
- وجود جسم خارجی در گوش (انتقالی)
- میکروشیا یا ناهنجاری در گوش (انتقالی)
و…
علائم کم شنوایی
هر کدام از انواع کم شنوایی علائمی دارند که در ادامه هر یک را بررسی میکنیم. در صورت داشتن این علائم و برای اطمینان از سلامتی شنوایی خود میتوانید به مراکز معاینه گوش مراجعه کنید.
شایعترین علائم کم شنوایی عصبی حسی
- محرکهای صدایی یا خیلی آرام یا خیلی بلندتر از حد طبیعی و آزار دهنده به گوش میرسند.
- صحبتهای اطرافیان و صداها زمزمهوار و گنگ به نظر میرسد که بهترین کمک سمعک به افراد کم شنوا بهبود دادن کیفیت و درک صدای اطرافیان است.
- احساس میکنید که صدا را میشنوید اما جملات و گفتار برایتان قابل درک نیست.
- وزوز و زنگ زدن گوش
- احساس سرگیجه و تعادل نداشتن
شایعترین علائم کم شنوایی انتقالی
- دردهای مکرر در گوش خود احساس میکنید.
- در گوش خود احساس فشار میکنید که میتواند در یک گوش هم ایجاد شود.
- در هنگام مکالمه پشت تلفن به سختی میتوانید صدای شخص را بشنوید.
- صدای شما به صورت غیر طبیعی و بلند به گوشتان میرسد.
- از گوشها بوی نامطبوعی احساس میشود که نشانگر عفونت است.
علت کم شنوایی یکی از گوشها
علت کم شنوایی یک طرفه نشان دهنده وجود مشکل مانند پاره شدن پرده گوش یا آسیب شدید در یکی از گوشها است که مشکلاتی را در جهتیابی صدا و درک حرفهای دیگران برای افراد ایجاد میکند. کمک سمعک به افراد ناشنوای یک طرفه تاثیر به سزایی در بهبود روابط افراد دارد.
کم شنوایی در کودکان
کودکان ممکن است به صورت مادرزادی دچار کم شنوایی باشند و یا ممکن است پس از تولد دچار افت شنوایی شوند. برای جلوگیری از کم شنوایی اکتسابی در کودکان خود، میتوانید به کلینیک شنوایی مراجعه کرده تا توسط متخصصین شنواییشناس از کودک شما تست شنوایی انجام بگیرد.
بهترین نوع سمعک
برای تهیه بهترین نوع سمعک لازم است فاکتورهایی را در نظر بگیرید. این فاکتورها شامل میزان کم شنوایی در فرد، ضد آب بودن، کیفیت صدای نویز، عمر مطلوب باتری، سایز و شکل سمعک و…
تشخیص و انتخاب انواع سمعک بر عهده ادیولوژیست است که برای افزایش کمک سمعک به افراد کم شنوا، شاخصهای مهم شخصیتی و شنوایی را مد نظر قرار میدهد.
کمک سمعک به افراد کم شنوا
حال که درباره انواع کم شنوایی مفصلا صحبت کردیم بهتر است درباره کمک سمعک به افراد کم شنوا نیز اطلاعاتی کسب کنید. در ادامهی این بند به بررسی نکاتی درباره این موضوع خواهیم پرداخت:
- شنوایی یکی از وجه های ارتباط با همنوعان است. اگر فردی به طور مادرزادی یا در اثر حوادث دچار مشکلات شنوایی شود؛ به طبع در برقراری ارتباط نیز دپار مشکل خواهد شد. با استفاده از انواع سمعکها، میتوان ارتباطات اجتماعی افراد کم شنوا را تقویت کرد.
- افرادی که ارتباط اجتماعی بیشتری دارند؛ معمولا خوشحالتر هستند و این موضوع باعث جلوگیری از اضطراب اجتماعی و افسردگی خواهد شد. در نتیجه استفاده از سمعک به طور مستقیم باعث کاهش بیماریهای روانی فرد کم شنوا میشود.
- یکی از کانالهایی که مغز با استفاده از آن از اطراف اطلاعات دریافت میکند؛ کانالهای شنوایی هستند. در نتیجه فرد کم شنوایی که از سمعک استفاده میکند میتواند کانالهای مغزی خود را نسبت به افراد کم شنوایی که از سمعک استفاده نمیکنند فعالتر نگه دارد.
- افرادی که علت نقصهای جسمانی زیر مجموعه افرادی با نیاز خاص قرار میگیرند، معمولا از استقلال کمتری در زندگی فردی و اجتماعی برخوردار هستند. هنگامی که افراد کم شنوا از سمعک استفاده میکنند میتوانند تا حد زیادی مستقل شوند و بدون نیاز به کمک سایر افراد از خدمات اجتماعی استفاده کرده و روابط مستقیم با سایر افراد در جامعه برقرار کنند.
در آخر
برای پیشگیری از کم شنوایی و یا کنترل آن میتوانید به بخش شنوایی سنجی مرکز سلامت نسیم مراجعه کنید و از متخصصان شنواییشناس در این بخش کمک بگیرید.