یکی از شایع ترین و متنوعترین بیماریهای انسان را بهتر بشناسیم
سردرد یک بیماری بسیار شایع است که اکثر افراد در طول زندگی خود بارها آن را تجربه میکنند. علامت اصلی سردرد، درد در سر یا صورت است. این درد میتواند ضرباندار، ثابت یا تیز باشد. اگر سر شما ضربان دارد، بدانید که تنها نیستید. سردرد یکی از شایع ترین دردها در جهان است. بیش از 75 درصد از بزرگسالان در سراسر جهان در یک سال گذشته دچار سردرد شده اند. این بیماری را میتوان با دارو، مدیریت استرس و شناخت علت سردرد درمان کرد.سردردها میتواند بر زندگی فردی و اجتماعی انسانها تأثیر گذارد.
برای برخی از افراد، درگیری مداوم با سردرد یا سردردهای ادامهدار میتواند منجر به احساس اضطراب و افسردگی شود.
جالب است بدانید سردرد انواع بسیار گوناگونی دارد. بیش از 150 نوع سردرد وجود دارد. آنها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: سردردهای اولیه و ثانویه. سردردهای اولیه سردردهایی هستند که به علت بیماری دیگری ایجاد نمیشوند.
حتما بخوانید: مقالهای دربارهی درمان فوری سردرد شدید نوشتیم شاید برای شما مفید باشد
مثل سردردهای خوشهای، میگرن، سردردهای ادامهدار و سردردهای تنشی. سردردهای ثانویه به سردردهایی گفته میشود که یک عامل بیرونی دارد. یعنی یک عارضه علت سردرد میشود. علت سردرد میتواند بیماری عروق خونی در مغز، آسیب سر، فشار خون بالا، عفونت، مصرف بیش از حد دارو، احتقان سینوسی، ضربه یا تومور باشد.
علت سردرد، مثل علائم آن متفاوت است
سردرد ناشی از سیگنالهای متقابل بین مغز، عروق خونی و اعصاب است. این سیگنالها علت بروز درد در ناحیه سر میشود. در طول سردرد، مکانیسمی ناشناخته، اعصاب خاصی که بر ماهیچهها و عروق خونی تأثیر می گذارد را فعال می کند. این عصبها سیگنالهای درد را به مغز میفرستند.
درباره علت سردرد میگرنی این فرضیه تا حدودی متفاوت است. میگرن هنوز به طور کامل درک نشده است اما محققان میگویند میگرن زمانی ایجاد میشود که سلولهای عصبی ناپایدار بیش از حد به عوامل مختلف واکنش نشان دهند. سلول های عصبی تکانههایی را به رگ های خونی میفرستند و باعث بروز تغییرات شیمیایی در مغز می شوند. نتیجه این است که فرد از سردرد ناتوان میشود.
محرکهای رایج سردرد تنشی یا میگرن عبارتند از مصرف الکل، تغییر در الگوی غذا خوردن یا خوابیدن، افسردگی، فشار عصبی عاطفی مرتبط با خانواده، دوستان یا همکاران. مصرف بیش از حد دارو، فشار چشم، گردن یا کمر بواسطه وضعیت فیزیکی نامناسب، روشنایی بیش از حد، سر و صدا و تغییرات آب و هوایی هم میتواند علت سردرد محسوب شوند؛ به ویژه در سردردهای تنشی و میگرن.
انواع سردرد از خوشهای تا ادامهدار
سردردها چگونه هستند و فرد با سردرد چه احساسی میکند؟ بسته به نوع سردردی که دارید، علائم سردرد متفاوت است.
سردردهای تنشی:
شایعترین نوع سردرد هستند. علائم سردرد تنشی میتواند سازگار و بدون ضربان، خفیف یا متوسط و درد در دو طرف سر باشد. این نوع سردرد معمولاً به درمان با مسکنهای رایج جواب میدهد و به مراجعه پزشک نیاز ندارد.
میگرن دومین:
نوع شایع سردرد بدون علت بیرونی است. علائم میگرن از درد متوسط تا شدید، تهوع یا استفراغ، درد ضرباندار و سردرد ادامه دار متفاوت است؛ دردی که از چهار ساعت تا سه روز طول میکشد. حساسیت به نور، صدا و بوها در میگرن شایع است.
سردردهای خوشهای:
از شدیدترین نوع سردردهای بدون علت بیرونی است. سردردهای خوشه ای معمولاً فصلی هستند، در بهار یا پاییز بیشتر شایع است. این نوع سردرد از یک تا هشت بار در روز در طول دوره رخ میدهد که ممکن است دو هفته تا سه ماه طول بکشد. سردردهای خوشهای بعد از ماهها یا سالها میتواند به طور کامل از بین برود و بهبودی برای فرد حاصل شود. اما این امکان هم وجود دارد که سردردها بعدا دوباره عود کند.
درد سردرد خوشه ای معمولاً شدید با احساس سوزش یا فرورفتن یک تیزی در سر همراه است؛ درد پشت یکی از چشم ها یا اطراف چشم، درد ضربان دار یا ثابت و سردردهای ادامهدار از دیگر نشانههای این نوع سردرد است.
سردردهای ادامهدار:
روزانه معمولاً به طور ناگهانی ایجاد میشوند و بیش از سه ماه طول میکشد. این بیماری معمولاً در افرادی رخ می دهد که قبلاً سردردهای ادامهدار نداشتند. درد سردردهای ادامهدار NDPH را میتوان با این علامتها توضیح داد؛ ثابت و مداوم، بدون تسکین، در دو طرف سر پخش است و معمولاً به داروها پاسخ نمیدهد.
سردردهای سینوسی:
در نتیجه عفونت سینوسی ایجاد میشود که باعث احتقان و التهاب در سینوسها (گذرگاه های باز در پشت گونه ها و پیشانی) شده باشد. اغلب مردم و حتی ارائه دهندگان خدمات درمانی، معمولاً میگرن را با سردرد سینوسی اشتباه میگیرند. علائم سردرد سینوسی عبارتند از طعم بد در دهان، درد عمیق و مداوم در گونه ها و پیشانی، تورم صورت، احساس پری در گوش، ترشحات مخاطی و تب.
غذا و محیط پیرامون می تواند علت سردرد باشند
برخی از غذاها باعث ایجاد سردرد برای فرد می شوند. تغییرات در خواب، فاکتورهای محیطی و فشارهای متفاوت بر روی فرد میتواند علت سردرد باشد. اگر اغلب سردرد دارید یا سردرد ادامهدار و بسیار شدید را تجربه میکنید، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. این نکته بسیار مهم است که سردردها را به درستی تشخیص دهیم تا بتوان درمان خاصی را شروع و به بهبود سریع سردرد کمک کرد. شرح سردردها و اینکه چه نوع دردی را حس میکنید اهمیت دارد. پزشک این سوالات را از شما می پرسد که هر چند وقت یک بار سردرد اتفاق می افتد؟ هر بار سردرد چقدر طول می کشد؟ چه غذاها، نوشیدنی ها یا رویدادهایی علت سردرد شما میشود؟ چقدر کافئین در روز مینوشید؟ میزان استرس شما چقدر است؟
علت و نوع سردردهایتان را بنویسید
در شرح بالینی سردرد، احساس خود در هنگام سردرد و آنچه علت سردرد میتواند باشد، برای پزشک توضیح دهید؛ جایی که درد در آن ناحیه قرار دارد. سردرد شما دقیقا چگونه است، مثلاً ضربه ای، ضرباندار یا ثابت.
شدت سردرد با استفاده از مقیاس 1 (خفیف) تا 10 (شدید) چقدر است؟ سردرد معمولاً در چه ساعتی از روز اتفاق می افتد و چقدر طول میکشد؟آیا سر درد با اختلال در بینای مثل وجود هاله (تغییر در بینایی ، نقاط کور یا نورهای روشن) به عنوان هشدار یا علت سردرد همراه است؟
شما به علاوه باید سابقه درمانهای قبلی سردرد را به پزشک خود ارائه دهید. به او بگویید که در گذشته چه داروهایی مصرف کردهاید و در حال حاضر چه داروهایی مصرف میکنید. پس از تکمیل بخش ارزیابی، پزشک معاینات فیزیکی و عصبی را انجام میدهد. او به دنبال علائم و نشانههای بیماری است که ممکن است علت سردرد شود. پس از این مراحل، پزشک معالج باید بتواند تعیین کند که شما چه نوع سردردی دارید، آیا مشکل جدی وجود دارد یا خیر و آیا به آزمایشات اضافی نیاز است یا نه.
در صورت امکان سعی کنید حسها و نشانههای خود را هنگام سردرد بنویسید. در اختیار داشتن این اطلاعات مکتوب میتواند در مشاوره با ارائه دهنده خدمات درمانی مفید باشد. اطلاعاتی که در مورد سردردهای خود به پزشک ارائه می دهید، مهمترین بخش فرایند تشخیص دقیق و برنامه درمانی است.
سردرد چگونه درمان میشود؟
یکی از مهمترین جنبه های درمان سردرد، کشف عوامل محرک یا همان علت سردرد است. آموختن از آنچه که ثبت شده، با نگه داشتن گزارش سردرد ، میتواند تعداد سردردهای شما را کاهش دهد. هنگامی که عوامل محرک و مواردی را که علت سردرد میشود بشناسید، خودتان هم تا حد زیادی میتوانید جلوی سردردهای بعدی را بگیرید. به عنوان مثال، ممکن است هنگام تنش یا نگرانی دچار سردرد شوید. مشاوره و بهره بردن از تکنیک های مدیریت استرس میتواند به شما در مدیریت بهتر علت سردرد کمک کند.
هر سردردی نیاز به دارو ندارد. طیف وسیعی از درمانها در دسترس است. بسته به نوع، دفعات و علت سردرد، گزینههای درمانی متفاوت است. سردردهای تنشی گاه به گاه به مسکنها پاسخ خوبی میدهند. اما استفاده مکرر از این داروها میتواند منجر به سردرد طولانی مدت روزانه شود. برای سردردهای ادامهدار یا شدید، ممکن است داروهای سردرد تجویز شود. تریپتانها و سایر داروها میتوانند حمله میگرن را متوقف کنند. به علاوه داروهای فشار خون، تشنج و افسردگی گاهی میتوانند از میگرن جلوگیری کنند.
آیا می توان از سردرد پیشگیری کرد؟
کلید پیشگیری از سردرد این است که دریابید چه چیزی علت سردرد میشود. محرکها برای هر فرد بسیار خاص است، آنچه باعث سردرد در شما میشود ممکن است برای دیگران مشکلی ایجاد نکند. هنگامی که عوامل محرک خود را شناختید، میتوانید از آنها اجتناب کرده یا آنها را به حداقل برسانید. به عنوان مثال ممکن است متوجه شوید که رایحههای قوی علت سردرد در شما میشود. اجتناب از عطر و محصولات معطر میتواند تفاوت زیادی در تعداد سردردهای شما ایجاد کند. همین امر در مورد سایر محرکهای رایج مانند غذاهای مشکل ساز، کم خوابی و وضعیت بد بدن صدق میکند. با این حال، بسیاری از مردم قادر به اجتناب از محرکها نیستند یا نمیتوانند علت سردرد خود را تشخیص دهند. در این شرایط، اغلب بکارگیری یک رویکرد چند جانبه و شخصیتر با مشورت با متخصص سردرد ضروری است.
مقاله اصلی را می توانید در لینک زیر مطالعه کنید:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9639-headaches