در سال های اخیر توجه به سالمندان به سرعت در کشورها افزایش یافته است. خصوصا توجه به نیازهای جسمی و روانی آنان ضروری است. احساس تنهایی در همه گروه های سنی ایجاد می شود اما شیوع آن در سالمندی، بیشتر است. احساس تنهایی مشکل پیچیده ای است که رفاه روانی-اجتماعی را تحت الشعاع قرار میدهد و موجب عواقب جدی در سالمندان میگردد.
آنچه خواهید خواند
احساس تنهایی عامل مهمی در کاهش سلامت عمومی سالمندان است و از آنجا که تشخیص احساس تنهایی می تواند در حفظ سلامت سالمندان موثر باشد بنابراین ضروری است که اعضای تیم بهداشتی باید از عوارض و عواقب ناشی از احساس تنهایی و اثرات موثر آن بر سلامت آگاه باشند.
تاثیر تنهایی بر سلامت در کشور ما ایران بسیار مسئله جدی خواهد بود. علت این موضوع این است که در حال حاضر یعنی سال 1400 کشور ما در بهترین وضعیت سنی خود میباشد یعنی در جوانترین حالت خود می باشد. و از طرفی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و یا پدران و مادران ما حداقل دوفرزند داشته که اثر تنهایی در سالمندی آنها خفیف تر خواهد بود اما در 30 سال آینده با توجه به بالارفتن سن ازدواج و شیوع تاسف برانگیز تک-فرزندی در کشور، تنهایی در سالمندان به شدت چشمگیرتر خواهد شد.
سالمندی جمعیت
سالمندی جمعیت
بهبود شرایط زندگی، مراقبت های بهداشتی و درمانی،افزایش طول عمر و امید به زندگی پدیده سالمندی را در جوامع به دنبال داشته است. پدیده افزایش جمعیت سالمندان یکی از مهم ترین چالش های اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی در قرن 21 به شمار میرود. سالمندان به منزله ی نیروی جدیدی در راه توسعه هستند و در جهانی که سریعا به پیر شدن می رود، فرد سالخورده به طور روزافزونی نقش اساسی در انجام کارهای داوطلبانه، انتقال تجربه و دانش، کمک به اعضای خانواده یا ایفاء نقش مراقبتی به عهده خواهد داشت.
سن شروع سالمندی و جمعیت سالمندان
سن شروع سالمندی از 65 سالگی است. شمار سالمندان در 50 سال گذشته سه برابر شده است و در 50 سال آینده نیز سه برابر خواهد شد. در سال 1950 نزدیک به 205 میلیون نفر سالمند در سرتاسر جهان وجود داشت. 5 سال بعد شمار افراد سالمند سه برابر شد و به 606 میلیون نفر رسید. در نیمه اول قرن حاضر نیز،پیش بینی می شود که جمعیت سالمند در جهان در سال 2050 به دو میلیارد نفر برسد.
حتما بخوانید: میدونید پارکینسون چجوری شروع میشه و راه پیشگیری ازش چیه ؟ با این مقاله همراه باشید.
جمعیت سالمندان نسبت به کل جمعیت از رشد سریعتری برخوردار است. بر طبق ارزیابی اتحادیه اروپا نسبت جمعیت بالای 60 سال اروپا از 22% در سال 2000 به 30 % در سال 2025 و 34% در سال 2050 خواهد رسید. در سال 2005، 9.7% جمعیت کشور کره را سالمندان تشکیل داده و پیش بینی می شود این رقم در سال 2030 یه 24.1% برسد، همچنین در سال 2005 در کشور ژاپن سالمندان بالای 65 سال 20% جمعیت را تشکیل داده و پیش بینی میگردد در سال 2030 به 31.8% برسد. در سرشماری سال 1385 در ایران، جمعیت بالای 65 سال، حدود 5.2% جمعیت را تشکیل میدادند و پیش بینی می شود تا سال 1410 به 19% برسد.
سالمندان در ایران
در سال 1385 بیشترین درصد سالمند مربوط به استان های گیلان،خراسان جنوبی،سمنان و مرکزی بوده و استان های سیستان و بلوچستان و خوزستان همانند سرشماری های قبلی ار کمترین درصد سالمند برخوردار بوده اند که در این زمینه می توان به استان های دارای سالمند بیشتر اشاره نمود. بیشترین تغییر درصد سالمندی طی سال های 65 تا 85 مربوط به استان گیلان است که 3.74% به 7.3% افزایش یافته است.
تنهایی در سالمندان عامل بروز بیماری
علی رغم رشد جمیت سالمندان و تغییرات هرم جمعیتی کشور هنوز بر روی سالمندان به عنوان یک گروه آسیب پذیر جامعه متمرکز نشده است. بنابراین نیاز به انجام مطالعات عمیق، وسیع و موثر بر روی موضوعات وابسته به جمعیت سالمندان احساس می شود. یکی از مهمترین مشکلات رنج بار که کمتر به آن توجه شده، مسئله احساس تنهایی در سالمندان است که بسیاری از سالمندان در جوامع مختلف آنرا تجربه میکنند. آنچه سالمندی را مورد تهدید قرار میدهد نه بیماری و نه حتی فقر می باشد بلکه احساس تنهایی است و شاید این احساس، عامل مهمی در بروز یا تقویت بیماری های دیگر دوران سالمندی باشد.
از جمله مسائلی که افراد سالمند را به ابتلا به بیماری های روانی-جسمانی مستعدتر میسازد احساس تنهایی میباشد که کمتر به آن توجه شده و منشا بسیاری از حالات نامتعادل روانی سالمندان از قبیل افسردگی و یاس شدید می باشد. احساس تنهایی تجربه فردی ناخوشایند، منفی و عذاب آور، سخت و وحشتناک و دردناکی است که سبب ایجاد احساس بی حوصلگی، بی فایده بودن،ناامیدی،افسردگی،اضطراب و تیره تار دیدن دنیا میگردد.
انسان با نیاز به ارتباط و صمیمیت متولد میشود ولی تفاوت های فردی در شدت نیاز به تعلق داشتن و چگونگی برآوردن آن موثر است. ارضاء این نیاز مستلزم تعاملات مثبت و زیاد با افراد دیگر در یک موقعیت باثبات است که منجر به شادکامی و سعادت طرفین میشود. بنابراین افرادی که در برقراری و حفظ روابط رضایت بخش با دیگران ناتوان هستند و درنتیجه دربرآوردن نیاز به تعلق مشکل دارند، احتمالا حس محرومیتی را تجربه میکنند که با احساس تنهایی نشان داده می شود.
مطالب پیشنهادی
بروز احساس تنهایی در سالمندان
یافته ها نشان می دهد که احساس تنهایی مترادف با زندگی کردن به تنهایی نیست. احساس تنهایی هنگامی رخ میدهد که تعاملات مهم و معنادار اجتماعی از نظر کمی یا کیفی دچار نقصان گردد. صاحبنظران معتقدند هر کوششی که منجر به رفع احساس تنهایی سالمندان شود، سدی است در برابر موج مشکلات پیچیده روانی افراد سالمند و از طرف دیگر باعث بهبود عزت نفس آنان می شود. همچنین درمان موفقیت آمیز احساس تنهایی ممکن است خطر عوارض جدی همچون افسردگی را کاهش دهد.
افزایش تماس های اجتماعی نیز می تواند سبب ارتقا سلامت سالمندان گردد. درک معنای احساس تنهایی از منظر یک سالمند می تواند توانایی ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی-درمانی و توانبخشی را برای بررسی، پیشگیری و مداخلات مراقبتی در خصوص این پدیده افزایش دهد.
بروز احساس تنهایی در سالمندان
احساس تنهایی،انزوا و ناامیدی یکی از مهم ترین و شایعترین شکایت سالمندان است و 12-40% کل جمعیت بالای 65 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. احساس تنهایی و سلامت نامطلوب روانی از عوامل خطر برای بروز نشانه های افسردگی است. تحقیقات نشان میدهد که احساس تنهایی خطر افزایش فشارخون را در افراد سالمند تشدید میکند.
عوارض جسمی احساس تنهایی در سالمندان
احساس عمیق و طولانی مدت تنهایی به مرور زمان سبب بالارفتن فشارخون می شود و پس از 4 سال این افزایش قابل توجه و اثرگذار خواهد شد. افسردگی عامل مهمی برای خودکشی سالمندان است.5-10% سالمندان افسردگی اساسی را تجربه میکنند و متاسفانه خودکشی در سالمندان حادثه نادری نیست و یازدهمین علت مرگ در این دوران را به خود اختصاص میدهد و میزان آن با افزایش سن بالا میرود.
مرگ همسر و رضایت از محل زندگی در احساس تنهایی سالمندان و درنهایت بر سلامت عمومی آنان موثر بوده است. از آنجایی که جمعیت سالمندان در حال افزایش است، مشاوران اختصاصی برای افراد مسن موردنیاز است تا با افزایش سلامت جسمی، اعتماد به نفس و ارتباطات اجتماعی، سلامت روان آنان را ارتقاء دهند و از عواقب ناخوشایندی همچون افسردگی، سایر اختلالات روانپزشکی و درنهایت خودکشی سالمندان جلوگیری شود.
برای مطالعه ی بیشتر در این مورد میتوانید به سایت nhs مراجعه کنید.