بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی یا مغزی است که منجربه دشوار شدن حفظ تعادل و هماهنگی میشود. در افراد مبتلا به پارکینسون، سلول های عصبی در یک ناحیه از مغز که جسم سیاه نام دارد آسیب دیده اند یا مرده اند. این سلول ها مهم هستند زیرا آنها ماده شیمایی به نام دوپامین تولید میکنند که این ماده به هماهنگی حرکات بدن کمک میکند. هنگامی که سلول های تولید کننده دوپامین مردند، ناحیه ای از مغز که حرکات بدن را کنترل میکند دیگر نمیتواند علکرد خوبی داشته باشد و در نهایت علائم بیماری پارکینسون آشکار میشوند.
پارکینسون میتواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما اغلب در افراد بالای 50 سال رخ میدهد.تنها 15 درصد از بیماران مبتلا به پارکینسون قبل از 50 سالگی هستند; اما در سن 60 سالگی از هر 100 نفر مردم 1 نفر به بیماری پارکینسون مبتلا است.
شیوع بیماری پارکینسون در مردان بیشتر از زنان است.اگرچه افرادی در سابقه خانوادگی خود پارکینسون دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند، اما به ندرت این بیماری به تنهایی به ژنتیک نسبت داده میشود.
علت ها و علائم بیماری پارکینسون
در زمان حاضر علت بیماری پارکینسون شناخته است.علائم حرکتی به دلیل از دست دادن رشته های مغزی رنگی یا سلول های واقع در ناحیه جسم سیاه در مغز است. این سلول ها دوپامین تولید میکنند، دوپامین یک ماده شیمایی است که مسئول حرکات هموار و آرامی است که با اراده ی فرد انجام میشود، کاهش دوپامین دلیل همه ی علائم تجربه شده در بیماری پارکینسون نیست. تحقیقاتی برای درک بهتر آسیب شناسی بیمناری پارکینوسن در حال انجام است.
در برخی افراد شروع علائم غیر حرکتی مانند کاهش حس بویایی، اختلالات رفتاری و یبوست میتواند سال ها قبل از شروع علائم حرکتی رخ دهد. این یافته ها ممکن است سرنخ هایی بدست دهد که به طور امیدوارانه منجر به درمان زودتر از وقوع بیماری میشود. تحقیقات قابل توجهی برای درک بهتر عوامل پیدایش پارکینوسن و نقشی که محیط در وقوع آن بازی میکند در حال انجام است.
حتما بخوانید: راهکار های خانگی برای درمان قلب درد عصبی
در اوایل شروع بیماری فرد مبتلا به پارکینسون اغلب دارای مشکل در راه رفتن، حفظ تعادل و زمین خوردن از عقب هستند که غالبا چندین بار در روز تکرار میشود. حرکات آنها به صورت تلو تلو خوردن، حرکات سریع و بی محابا می باشد. اختلال در راه رفتن در بعضی بیمارن به طوری است که احساس میکنند پای آنها به زمین چسبیده است.
بیماران در حرکات چشمی خود مشکل دارند به خصوص در نگاه مردن به سمت پایین که باعث اختلال در مطالعه به دلیل دوبینی میگردد. همچنین ممکن است بیمار پلک زدن یا بسته شدن غیر ارادی چشم و مشکل در باز کردن چشم داشته باشد.
کندی حرکت ممکن است باعث کندی فعالیت های روزمره بیمارشود. بیمار مکمن است سفتی، به خصوص سفتی گردن را تجربه کند. حالت چهره ممکن است به صورت خیره شدن به مقابل با ابروانی بالا رفته و پیشانی پر از چروک تغییر کند.
بیمار ممکن است صدایی خشن، نامفهوم ، مویه و ناله و مشکلات بلع را تجربه کند.
مشکلات شناختی ممکن است رخ دهد، از جمله از دست دادن انگیزه و عدم بروز احساسات، بروز نا به جای احساسات و زوال عقل.
تشخیص بیماری
در حال حاضر هیچ تست تشخیصی یا علامت بیولوژیکی که وجود بیماری پارکینسون را تایید کند وجود ندارد. تشخیص بر سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی استوار است، که توسط یک پزشک باتجربه انجام میشود.ثابت شده است که ملاقات با یک پزشک متخصص مراقبت از بیماران مبتلا به پارکینسون( متخصص مغز و اعصابی که متخصص اختلالات حرکتی است و یا یک متخصص مغز و اعصاب عمومی)، بهترین نتایج را برای یک بیماری فراهم میکند.
درمان
دارو
- داروهای مورد استفاده در ابتدای دوره بیماری پارکینسون
در مراحل اولیه بیماری، اغلب پزشکان یک یا چند داروی شناخته شده با نام آگوست های دوپامین را تجویز میکنند. این داروها علائم پارکینسون را توسط پیروی کردن از عمل دوپامین در مغز کنترل میکنند; دوپامین یک ماده شیمایی است که مغز بیماران مبتلا به پارکینسون فاقد آن است.
این داروها به کنترل برخی از حرکات غیرطبیعی مرتبط با علائم پارکینسون و در هنگامی که این علائم هنوز نسبتا خفیف هستند،کمک میکنند. بای این حال این داروها به بهبود علائمی که وضع و حالت بیمار را تحت تاثیر قرار دادند کمک نمی کند و میتواند باعث بروز عوارض جانبی مانند مشکلات خواب، توهم و خیال، میل به رفتارهای پرخطر مانند قمار و حرکات بدون فکر جنسی شود.
پیشنهاد مطالعه:10 ماده غذایی برای جلوگیری از روند پیر شدن مغز
2.داروهایی برای بهبود موقتی بیماری پارکینسون
اکثر بیماران پارکینسون بعد از اینکه چند سال بیماری آن ها گذشت و دیگر آگنوسیت های دوپامین پاسخ خوبی به بیماری آنها نمیدهد، به سمت مصرف ترکیبی از دارو های لوودوپا و کاربیدوپا میروند.ماده فعال در sinemet و parcopa و atamet در مغز به دوپامین تبدیل میشود. این دارو ها به مدت بیش از 30 سال است که برای کنترل علائم بیماری پارکینسون استفاده شده است.
ورزش درمانی
از انجا که بیماری پارکینسون هر شخصی را به طور متفاوت تحت تاثیر قرار میدهد، درمانگر فیزیکی با شما همکاری میکند تا موقعیت خاص شما را مدیریت کند تا شرایط شما تغییر کند و بهبود یابد، او همراه شماست و تنها نیستید!
مطالب پیشنهادی
بعد از اینکه درمانگر فیزیکی شما را کامل ارزیابی کرد، برنامه درمانی شما گسترده تر خواهد بود. تست هایی روی شما اجرا میشود تا استقرار، قدرت انعطاف پذیری، راه رفتن، تعادل و هماهنگی شما مورد بررسی قرار گیرد.
درمانگر فیزیکی به شما کمک خواهد کرد تا جایی که ممکن است به صورت فعال و مستقل باشید. تمرینات و تکنیک های ویژه ای به شما آموزش داده خواهد شد تا با علائم پارکینسون مبارزه کنید. بسته به ماهیت و شدت وضعیت شما، ممکن است تمرکز برنامه ی درمانی روی روش هایی باشد که به شما کمک کند به موارد زیر دست یابید:
- بهبود سطح تناسب اندام،قدرت و انعطاف پذیری.
- توسعه روش های موثر تر برای انجام دادن در داخل و خارج از تخت خواب، صندلی و اتوموبیل.
- به آسانی روی تخت خواب غلتیدن.
- ایستادن و چرخیدن برای تغییر جهت ها به صورت کارآمدتر.
- بهبود همواری و هماهنگی در راه رفتن.
- بهبود توانایی برای انجام حرکات دست.
- کاهش خطر افتادن.
- بالا رفاتن و پایین آمدن از پله ها و لبه ی پیاده روها.
- انجام بیش از یک کار در یک زمان به صورت کارآمدتر.
- شرکت در فعالیت هایی که برای بیمار مهم هستند.
- ممکن است برخی از داروهایی که برای کنترل علائم بیماری پارکینسون استفاده میشوند، اثری فوری داشته باشند.برای مثال، بعد از مصرف دارو های مخصوص بیماری پارکینسون معمولا حرکت کردن برای مدت زمان کوتاهی بسیار آسان میشود.درمانگر فیزیکی بر اساس برنامه ی درمان، ورزش و فعالیت و برنامه ی مصرف دارو ها طوری برنامه ریزی میکند که شما به بهترین نتایج دست یابید.
- بیماری پارکینسون میتواند انجام فعالیت های روزانه را به نظر خسته کننده و وقت گیر کند.درمانگر فیزیکی با شما و خانواده تان همکاری میکند تا به شما کمک کند با علائم پارکینسون مبارزه کنید و آنها را مدیریت کنید. وقتی که وضعیت شما تغییر کرد، برنامه درمانی تان طوری تنظیم میشود که به شما کمک کند مستقل باشید و همچنین تا جایی که ممکن است فعالیت کنید.
- برخی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون از عصا، واکر چرخدار یا واکر همراه با پرتوافکن لیزری استفاده میکنند. درمانگر فیزیکی میتواند با شما کار کند و مشخص کند که آیا هیچ کدام از این وسایل برای شما مفید خواهد بود یا خیر. اگر شما برای حرکت کردن در تخت خواب یا برخاستن از روی صندلی به کمک فیزیکی احتیاج داشته باشید، درمانگر فیزیکی میتواند با شما و خانواده تان تیمی تشکیل دهد و روش هایی را به شما آموزش دهد که حرکت کردن را آسان تر کند و از واردآمدن آسیب به شما جلوگیری کند. علاوه بر این درمانگر فیزیکی میتواند پیشنهاد هایی در مورد ایجاد تغییراتی در محیط منزل بدهد تا عملکرد های روزانه ی شما را ایمن و کارآمدکند.
برای مطالعه بیشتر در مورد این بیماری میتوانید به سایت پارکینسون مراجعه کنید.
تنظیم کننده: دکتر زهرا وفایی